Past Simple ile Present Perfect Simple Arasındaki Fark Nedir?
İngilizce dilinde bulunup da Türkçe dilinde bulunmayan zaman hangisidir diye sorsak, hiç şüphesiz herkesin aklına ilk önce Present Perfect Simple gelir. Bu zamanın karşılığı Türkçede –di’li geçmiş zaman gibi olsa da, İngilizcedeki esas –di’li geçmiş zaman (Past Simple) ile arasında anlam ve kullanım farkları var. İngilizcede yaygın şekilde kullanılan bu iki zaman arasındaki farkları aşağıda açıklamaya çalışalım:
1. Past Simple Tense: yaptım
-di’li geçmiş zaman. Geçmişte belli bir noktada yapmış olduğumuz ve olmuş bitmiş eylemleri anlatırken kullanılır.
Formülü özne + fiil (geçmiş zamana çekimlenmiş, yani 2. halde) + nesne şeklindedir.
Bu zaman geçmiş zamanda gerçekleşmiş olayları anlattığı için zaman önemlidir. Eylemin ne zaman gerçekleştirildiğinin cevabını her zaman alabiliriz. Örneğin, “I ate sushi at the restaurant yesterday.” Cümlesinde sushiyi ne zaman yediğim kesin olarak bellidir: dün (yesterday) Burada önemli olan genellikle zamandır. Bu cümlede anlatılmak istenen sushinin dün yenildiğidir.
**Bu zamanla birlikte yaygın olarak kullanılan ve “belirli” bir zaman bildiren ifadelerin bazıları:
- yesterday
- last week
- last night
- last month
- last winter
- 3 years ago
- 10 minutes ago
- in 1991
- in the 18th century
- He has seen Metallica live in Istanbul. (Metallica’yı İstanbul’da canlı izledi/izlemiş halde)
2. Present Perfect Simple Tense: yapmış durumdayım
Türkçe’ye –di’li geçmiş zaman gibi çevrilse de kabaca “ şu anda bunu yapmış haldeyim” demektir. Geçmişte yaşadığımız tecrübelerimizi, yakın geçmişte yapmış olduğumuz eylemleri, özellikle geçmişte başlayıp şimdiki zamana etkisi olan olayları anlatmak için kullanılır.
Formülü özne + have/has (yardımcı fiil) + fiil (perfect zamana çekimlenmiş, yani 3. halde) + nesne şeklindedir.
Bu zamanın kullanım alanları biraz çeşitli evet. Bunları ayrı ayrı inceleyelim.
*Geçmiş tecrübelerimiz:
Tecrübelerimizi anlatırken de bu zamanı kullanırız. Örneğin,
- I have been to India before. (Daha önce Hindistan’a gittim/Orada bulundum)
- She has climbed the Mount Everest. (Everest Dağı’na tırmandı/tırmanmış durumda)
- He has seen Metallica live in Istanbul. (Metallica’yı İstanbul’da canlı izledi/izlemiş halde)
*Yakın geçmişte yapmış olduğumuz eylemler:
Daha yeni, biraz önce yapmış olduğumuz eylemleri anlatırken bu zaman kullanılır. Örneğin,
- He has just sent a mail to the president. (Başkana daha şimdi bir mektup gönderdi.)
- They have arrived in New York now. (New York’a şimdi vardılar)
- Have you seen her recently? (Son zamanlarda onu gördün mü?)
*Geçmişte başlayıp şimdiki zamana etkisi olan eylemler:
Bu, geçmişte yapmış olduğumuz bir eylemin sonucunu şu an görebiliyoruz demek. Peki bu nasıl oluyor? Örneğin, “I have cleaned the windows.” Dediğimizde bunun sonucu “Windows are clean now.” olur. Yani “Camları sildim.” Sonuç: “Camlar şu an temiz.” Bunlara birkaç örnek daha verebiliriz:
- I have broken my arm. (Kolumu kırdım.) >>My arm is broken now. (Kolum şu an kırık halde.)
- She has gone to the supermarket. (Markete gitti.) >> She is not here now. (Şu an burada değil.)
- They have ironed the shirts. (Gömlekleri ütülediler.)>>The shirts are neat now. (Gömlekler şu an düzgün halde.)
**Bu zamanla birlikte yaygın olarak kullanılan ve “belirsiz” bir zaman bildiren ifadelerin bazıları:
- just (henüz, daha şimdi)
- recently (son zamanlarda)
- lately (son zamanlarda)
- before (bundan önce)
Gördüğünüz gibi Past Simple’da eylemin ne zaman gerçekleştiğinin cevabını kesin olarak almamıza karşın, Present Perfect Simple’da eylemin ne zaman gerçekleştiğini tam olarak bilemeyiz. Elimizde sadece daha yeni, henüz, önceden gibi net olmayan ifadeler vardır. Past Simple’da zaman önemliyken, Present Perfect Simple’da eylem önemlidir. Söylemek istediğimiz o eylemin gerçekleştiğidir.
Not: Amerikan İngilizcesinde yaygın olarak Present Perfect Simple yerine Past Simple kullanılır. Geçmişte olan tüm eylemleri Past Simple ile ifade edebilirsiniz. Ancak yine de geçmişteki tecrübeleriniz için her zaman Present Perfect Simple kullanmanızda fayda var.