İngilizce Ölçü Birimleri
Ölçü birimleri Türkiye’de ve diğer ülkelerde gün içinde sıklıkla kullanılır. İş hayatında, yemek yerken, yol tarif ederken, alışveriş yaparken… Çoğunlukla kullanılanlar ağırlık hesaplamaları, uzunluk hesaplamaları, alan ve hacim hesaplamalarıdır. Bu ölçü birimlerinin diğer ülkelerde de farklı farklı karşılıkları vardır. Bu yazıda ölçü birimlerini, ölçü birimlerinin diğer ülkelerdeki karşılığını, aralarındaki farkı bilgi ve örneklerle bulabilirsiniz.
Uluslararası SI Birim Sisteminde Ölçü Birimleri Nelerdir?
Uzunluk Ölçü Birimleri
Uzunluk ölçüsü birimleri gün içerisinde en çok kullanılanlardır. Bunlar; metre (1), milimetre (metrenin binde biri), santimetre (metrenin yüzde biri), desimetre (metrenin onda biri), dekametre (metrenin on katı), hektometre (metrenin yüz katı) ve kilometre (metrenin bin katı) olarak bilinir. Bazı ülkelerde ve denizcilikte uzunluk ölçü birimi olarak mil kullanılır. 1 deniz mili 1852 metreye karşılık gelir. 1 kara mili ise 1609 metreye karşılık gelir.
Uzunluk ölçü birimleriyle birlikte sıklıkla kullanılan alan ölçü birimleri de metrekare olarak uzunluk ölçü birimlerinden ayrılır. Uzunluk ölçü birimleri 10 ve katları olarak artar; alan ölçü birimleri ise 100 ve katları olarak artar ya da azalır. Bu uzunluk ve alan ölçüleri arasındaki temel farktır. Alan ölçülerinde milimetre kare (0,000001 metrekare), santimetre kare (0,0001 metrekare), desimetre kare (0,01 metrekare), metre kare (1), dekametre kare (100 metrekare), hektometre kare (10.000 metrekare), kilometre kare (1.000.000 metrekare) yanı sıra dönüm, dekar ve hektar da sıkça kullanılır. Dönüm uzunluğu 100 genişliği 10 metrekare olan bir alana verilen isimdir. Yani 100×10 = 1000 metrekarelik bir alan 1 dönüm olarak adlandırılır. Halk arasında dönüm denilen bu alan ölçüsünün metrik sistemdeki ismi ise dekar olarak geçer. Hektar ise 10.000 metrekarelik bir alana denir. Yani genişliği 100 metrekare, uzunluğu 100 metrekare olan alan hektar diye adlandırılır.
Ağırlık Ölçü Birimleri
Günlük yaşamda en sık kullandığımız ölçü birimleri ise kuşkusuz ağırlık ölçü birimleridir. Bu ölçüler 10 ve katları şeklinde artar ve azalır. Kilogram (1000 gram), hektogram (100 gram), dekagram (10 gram), gram (1), desigram (0,1 gram), santigram (0,01 Gram), miligram (0, 001 gram) bu ölçü birimlerinin değerleridir. Bunların dışında ton (1000 kilogram) ve groston (1000 ton) da ağırlık ölçü birimleri olarak kullanılır.
Sıvı Ölçü Birimleri
Sıvı ölçümleri için hacim ölçü birimleri 10’un katları olarak artar ya da azalır. Hacim ölçü birimleri; mililitre (1/1000 litre), santilitre (1/100 litre), desilitre (1/10 litre), litre (1), dekalitre (10 litre), hektolitre (100 litre), kilolitre (1000 litre) diye bilinir.
Ülkelerde Kullanılan Ölçü Birimleri
Bazı ülkeler uluslararası olan metrik sistem yerine Kraliyet Ölçü Sistemini kullanır. Bu sistem ve değerleri metrik sistemden oldukça farklıdır. Amerikan-İngiliz Sistemi olarak da bilinen Kraliyet Ölçü Sistemini kullanan ülkeler; Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya gibi çoğunlukla İngilizceyi kullanan ülkelerdir. Kraliyet Ölçü Sistemi’ndeki uzunluk ölçü birimleri foot, inch, yard ve milden oluşur. Inch bir şeyin 1/12’si anlamına gelir. Foot, 30,48 cm’dir. 1 foot 12 inch’tir. Yard 3 foot’tur. 1 yard aynı zamanda 36 inch’tir. Mil ise kara ve deniz mili olarak iki farklı birimden oluşur. Özellikle denizlerde kilometre yerine mil kullanılır.
Alan ölçü birimleri de metrik sistemden oldukça farklıdır. Sıklıkla kullanılan 3 alan birimi acre, section, survey township’tir. 1 acre 4046,86 metrekare olarak ölçülür. Section ise 640 acre’nin karşılığıdır. Yani 1 section 640 acre’dir. 36 sections ise 1 survey township’tir.
Kraliyet Ölçü Sistemi’nde kullanılan hacim ölçü birimleri; cubic inch/foot/yard, acre-foot olarak bilinir. Cubic inch bir inch uzunluğunda+genişliğinde+derinliğinde bir alanın karşılığıdır. Cubic foot ise kenarlarının uzunluğu 1 foot olan bir küpün hacmine denir. 27 cubic food, 1 cubic yard’dır.
Sıvıların ölçümleri minim, US fluid dram, gallon, barrel, hogshead ölçü birimleriyle yapılır. Bu birimlerden en sık kullanılan gallon’dur. İngiliz galonu ve ABD galonu olarak iki birime ayrılır. 1 İngiliz galonu 4,54 litreye karşılık gelirken 1 ABD galonu 3,78 litreye denktir. Barrel ölçü birimi ise varildir. Petrol, içki gibi sıvılarda kullanılır.
Ağırlık ölçü birimleri grain, dram, ounce, pound bu ülkeler tarafından kullanılan ölçülerdir. Pound bir diğer adıyla libre’dir. ABD’de tarım ürünlerinin ağırlığını ölçmek için kullanılırken İngiltere’de değerli madenlerin ağırlığını ölçmekte kullanılır. İngiliz para birimi olan pound 1 libre gümüş değeri temsil eder. Grain ise ABD ve İngiliz mühimmatlarında sık kullanılır. Mermi çekirdeklerinin ağırlıkları grain ile ölçülür. 1 pound’un 16’da 1’i 1 ounce’a eşittir. Kısaltması oz’dur.
Kraliyet Ölçü Sisteminin Metrik Sistemden Farkı
Metrik sistem ise dünyada en yaygın kullanılan ölçüm sistemidir. Türkiye de 1926 yılından bu yana uluslararası kabul görmüş metrik sistemi kullanan ülkeler arasındadır. İngilizceyi kullanan Kanada, ABD, Avustralya, İngiltere gibi birkaç ülke dışında Dünya ülkelerinin birçoğu resmi olarak metrik sistemi kabul eder.
Amerika Birleşik Devletleri 1975 Metrik Sistemi’ni kabul etseler de daha eski olan Kraliyet Ölçüm Sistemini günümüzde de kullanmaya devam eder. ABD’nin yanı sıra İngiltere, Kanada gibi ülkeler de günlük yaşantılarında çoğunlukla Kraliyet Ölçüm Sistemini kullanırlar. Ancak, bazı ölçüm değerleri Amerika ve İngiltere arasında da farklıdır. Örneğin; hacim ölçülerinde çorba kaşığı, tatlı kaşığı gibi ölçüm değerleri iki ülke arasında farklılık gösterir. İngiliz yemek kaşıkları Amerika’nın yemek kaşıklarından daha büyüktür. Bu nedenle özellikle mutfaktaki gıda ölçülerinde 3 Amerikan yemek kaşığı 2 İngiliz yemek kaşığına denk gelir. İngiliz ölçüm birimlerinde pounds, ounces, fluid ounce olarak kullanılırken Amerika Birleşik Devletleri cup ve spoon kullanır.
Kraliyet Ölçüm Sistemi Metrik Sisteme çevrilirken iki yönteme başvurulur. Bunlar, tıpkı dönüşümler ve yuvarlatılmış dönüşümler diye geçer. Tıpkı dönüşümde bire bir kat sayı ile çarpım yapılır. Yani 1 ounce 28,3 gr olarak alınır. Yuvarlatılmış dönüşümde ise bire bir kat sayı kullanmak yerine alt ve üst değerlere yuvarlayarak dönüşüm yapılır. 1 ounce 25 ya da 30 gram olarak kabul edilir. Sonucu çok fazla etkilemeyecek durumlarda yuvarlatılmış dönüşümler kullanılırken değerde ufacık bir artma ya da azalma durumunda önemli sonuçlara yol açabilecek ölçümlerde tıpkı dönüşüm kullanılır.
Dünya ülkeleri arasındaki bu ölçüm farklılığı kimi zaman ciddi problemlere de yol açar. Örneğin; 1999 yılında Mars’a gönderilen Mars Climate Orbiter uzay aracı Kraliyet Ölçü Sistemine göre üretilir. Bu aracı yanlışlıkla Metrik Sisteme yönlendirdikleri için hesaplarda sapma olur ve araç Mars’a çakılır. Bu gibi hassas kokularda iki farklı ölçü sisteminin yer alması çoğu zaman ülkeler arası karışıklıklara da neden olur.
Ölçü birimlerinin ve daha birçok konunun İngilizce konuşurken karşınıza çıkma ihtimali var. Onları kalıcı biçimde öğrenmenin en etkili yolu ise düzenli pratikle tekrar yapmaktan geçer. Ana dili İngilizce olan eğitmenlerle çalışan English Ninjas, etkin İngilizce eğitimi içerisinde ölçü birimleri ve daha birçok konuda size pratik yapma fırsatı sunuyor. Hem de istediğiniz zaman ve istediğiniz yerde!